Helikopterler Nasıl Çalışır? Helikopter pali nedir? Helikopter palleri ne demek? Helikopterler yıllar boyunca pek çok değişikliğe uğrasa da uçma temelleri aynı kalıyor. Bilim tarihçilerine göre, dönen rotorlu uçan araçlar, Sikorsky'nin 1939'da ilk işlevsel helikopteri geliştirilmeden önce, mucitler tarafından neredeyse iki bin yıl boyunca çalışılmıştı.  Gecikmenin nedeni neydi? Bunun nedeni, helikopterlerin uçmak için çok fazla beceri gerektiren çok gelişmiş araçlar olmasıdır. Peki, tam olarak nasıl çalışıyorlar? Hadi daha yakından bakalım!

Helikopterler Nasıl Çalışır?

Dikey Kaldırma

Bir uçağın helikopter gibi dikey olarak uçamaması helikopterleri özel kılan sebeplerden biridir, çünkü ihtiyaç duyulduğunda hemen heliporttan havalanabilmektedir. Çoğu durumda, bir uçağın kanatları kaldırma sağlamaktan sorumludur. Bir helikopterin ana rotorunun kanatları döndüğünde, hava kanatların şekli tarafından aşağı doğru itilir ve bu da bir kaldırma ile sonuçlanır. Helikopter, hava basıncındaki bir değişikliğe tepki olarak yükselir.

MSB duyurdu: 1 Asker şehit oldu! MSB duyurdu: 1 Asker şehit oldu!


Kanat profilleri, helikopterlerde kaldırma sağlamak için kullanılır, ancak sabit bir kanada bağlanmak yerine, küçük bir helikopterde genellikle 400-500 RPM veya devasa bir Chinook'ta yaklaşık 225 RPM olmak üzere yüksek hızlarda dönen rotorların kanatlarına entegre edilirler.

Helikopter Ana Parçaları
Tipik bir helikopterde onbinlerce küçük parça olsa da bizim sadece daha büyük parçaları anlamamız gerekiyor.

Motor
Daha çok arabalarda, kamyonlarda ve diğer karayolu ulaşım araçlarında kullanılanlara benzeyen eski pistonlu motorlarla karşılaştırıldığında, modern küçük helikopterlerin çoğu artık ticari uçaklarda bulunanlara daha çok benzeyen gaz türbini motorları kullanıyor. Daha güçlü, mekanik olarak daha az karmaşık ve daha güvenilirdirler.

Ana Rotor

Helikopterin en baskın parçası olan en az bir rotor olmadan helikopteri uçurmak imkansızdır. Ancak bu tek rotor büyük bir sorun yaratacaktır. Neden? Newton'un üçüncü hareket yasasına göre, her bir hareket meydana geldiğinde, ters yönde başka bir reaksiyon meydana gelir.


Bir helikopterin rotoru döndükçe, tüm araç ters yönde biraz daha yavaş döner (tepki). Bir helikopteri kontrol altında tutmak için, motor tarafından üretilen dönme kuvvetini dengelemek için bir karşı tork uygulamalıyız.

Bir seçenek, ters yönde dönen ikinci bir büyük rotor kullanmaktır. Bu yaklaşım iki farklı şekilde uygulanır, biri koaksiyel rotor, diğeri ise tandem rotor olarak adlandırılır.

Kuyruk rotoru


Kuyruk rotoru, helikopterin en kafa karıştırıcı kısmıdır, ancak aslında ana rotorun neden olduğu dönüşe karşı koymanın başka bir yoludur. Helikopterin kuyruk ucundan geçen motordan bir tahrik miliyle çalışan küçük, yana bakan bir pervanedir.


Bir helikopter yalnızca tek bir ana rotor kanadı kullanıyorsa, bir kuyruk rotoruna sahip olması gerekir, aksi takdirde güvenli bir şekilde uçamaz; benzer şekilde, kuyruk rotorundaki herhangi bir hasar (kuş saldırısı veya füze isabeti gibi) bir helikopteri aşırı derecede kontrolsüz hale getirir ve tipik olarak düşer.

Helikopter Pilot Tarafından Nasıl Kontrol Edilir?


Bir helikopteri havada tutmak ve yönlendirmek söz konusu olduğunda, rotorları oldukça akıllıdır. Bu süreçte beş kontrol parçası yer alır: bir gaz kelebeği, iki ayaklı pedallar ve iki el kolu (kolektif perde olarak bilinir). Helikopter pilotları, bu çeşitli kontroller arasındaki karmaşık bağlantı nedeniyle yüksek düzeyde beceriye ve odaklanmaya sahip olmalıdır.


Rotor kanatları üzerindeki kanat profilleri, dönmeye başladıklarında kaldırma kuvveti sağlayarak aracı havaya zorlar ve kendi ağırlığının üzerine kaldırır. Kaldırma, ağırlıktan daha fazla olduğunda yükselme meydana gelir; kaldırma ağırlıktan daha az olduğunda düşme meydana gelir.

Helikopterin kaldırma kuvveti ve ağırlığı tam olarak dengelendiğinde havada asılı kalma meydana gelir. Kolektif eğimin kontrol edilmesi, rotor kanatlarının yaklaşan havaya yaptıkları açıyı artırarak veya azaltarak daha fazla veya daha az kaldırma oluşturmasını sağlar.

Ek olarak, helikopter rotorları, bir tarafta diğerinden daha fazla kaldırma kuvveti oluşturarak helikopterin dönmesini sağlar. Diyelim ki pilot sağa uçmak istiyor. Döngü sağa hareket ettirildiğinde, iki eğik plaka da birbirine bağlı bir dizi kaldıraçla bu yönde eğilir.

Bu, rotor kanatlarının solda dik bir açıya ve sağda sığ bir açıya eğilmesine neden olarak rotorun sol tarafta daha büyük bir kaldırma sağlamasına ve uçağı sağa doğru hareket ettirmesine neden olur.

Helikopterler basit gibi görünse de aslında karmaşık bir mekanizmadır. Bu uçakları tasarlamak ve kontrol etmek basit bir süreç değil, büyüleyici bir mekanizma.

Helikopter pali nedir?

Helikopter palleri, helikopterin uçuşunun temel unsurlarından biridir ve uçuş esnasında büyük önem taşır. Paller, temel olarak birer kanat gibi çalışan ve birbirlerine zıt açıyla konumlandırılmış parçalardır. İşte, helikopter palleri hakkında bazı bilgiler.

Helikopterlerde, pervane kollarına "pal" denir ve bu parçalar uçuş sırasında hayati bir rol oynar. Paller, açılı bir şekilde yerleştirilmiş ve adeta uçak kanatlarına benzeyen yapıya sahiptir. Bir helikopter genellikle iki palden oluşur ve bu paller birbirine zıt yönlere eğimli bir şekilde yerleştirilir. Özellikle kalkış anında pilot, palleri zıt yönlere doğru ve en yüksek açıyla yönlendirerek hareket ettirir.

Editör: Safa Erdoğan