Nabız, kalbin her kasılmasında veya atışında arter duvarlarını genişleten ve sonra daraltan bir basınç dalgası yaratır ve bu, kalbin dakikada kaç kez attığını ifade eder. Nabzınızın varlığını ve hızını doğru bir şekilde ölçmek için en sık tercih edilen yerler, cilt yüzeyine yakın olan bileğin radial arteri ve boyunun karotid arteridir. Nabız ile ilgili merak edilen konulardan biri de Nabız kaça düşerse insan ölür? Haberimizde açıkladık...
Nabız kaça düşerse insan ölür?
Nabız, kalp atışlarının dakikadaki sayısını ifade eder. Nabız sayısı düşük olduğunda, bu durum bradikardi olarak bilinir. Bradikardi, kalp atış hızının normalden düşük olduğu anlamına gelir. Bir yetişkinde normal nabız, dakikada 60 ile 100 arasında değişir. Eğer nabız dakikada 60’ın altına düşerse, bu bradikardi olarak tanımlanır.
İnsanın ölümüne neden olabilecek nabız düzeyi için net bir sınır yoktur. Genellikle, dakikada 40 atışın altındaki nabız hızları ölümcül bradikardi olarak değerlendirilir. Fakat, bazı bireyler için 40’ın altındaki nabız hızları ölümcül olmayabilir.
Bradikardi, çeşitli sebeplerle meydana gelebilir; bunlar arasında kalp rahatsızlıkları, ilaçlar, yaşlanma ve diğer sağlık sorunları bulunur. Baş dönmesi, bayılma ve yorgunluk gibi semptomlar bradikardi belirtileri arasındadır.
Bradikardi tanısı alındığında, tedavi için öncelikle altta yatan sebebin tespit edilmesi gerekir. Eğer altta yatan sebep tedavi edilebilirse, bradikardi de genellikle iyileşir. Tedavi yöntemleri arasında ilaç tedavisi, kalp pili implantasyonu veya cerrahi müdahale bulunabilir.
Kalp atışı 40 olursa ne olur?
Bradikardi, kalp atış hızının dakikada 40 vuruşun altına düşmesiyle karakterize edilen bir durumdur. Bu seviyede, kalp yeterince kan pompalayamaz ve bu da vücudun oksijen alımını etkileyerek dokulara zarar verebilir. Sonuç olarak baş dönmesi, bayılma hissi, aşırı terleme ve sinir sistemi ile ilgili problemler ortaya çıkabilir.
Beyin kanaması, tümörler, kalp rahatsızlıkları, tiroid bezinin yetersiz çalışması ve hormonal dengesizlikler gibi birçok faktör nabız düşüklüğüne yol açabilir. Ayrıca yaşlanma, doğuştan kalp hastalıkları, bazı mineral eksiklikleri, uyku apnesi ve bazı ilaçlar da düşük nabza neden olabilir. Bununla birlikte, düzenli egzersiz yapan kişilerde kalp daha güçlüdür ve daha az sıklıkta atarak kanı etkili bir şekilde pompalar. Bu nedenle, bazı atletlerde nabız 40 vuruşa kadar düşebilir ve bu, sağlıklı bir durum olarak kabul edilir.
Düşük nabız neden olur?
Düşük kalp atış hızı, farklı faktörlerden kaynaklanabilir. İşte en sık rastlanan sebepler:
Kalp İlişkili Sebepler:
- Konjenital Kalp Hastalıkları: Kalbin elektriksel işleyişini veya yapısını etkileyen doğumsal kalp defektleri, düşük kalp atış hızına yol açabilir.
- Kalp Krizi: Bir kalp krizi sonrası, kalp dokusunda meydana gelen hasar, kalp atış hızının azalmasına sebep olabilir.
- Kalp Yetmezliği: Kalp yetmezliği durumunda, kalbin pompalayabildiği kan miktarı düşer ve bu da nabzın yavaşlamasına neden olabilir.
- Aritmiler: Kalp ritim bozuklukları, kalp atış hızını düzensizleştirebilir ve düşük nabızla sonuçlanabilir.
- Kalp İlaçları: Beta blokerler ve kalsiyum kanal blokerleri gibi kalp ilaçları, nabzın düşmesine neden olabilir.
Kalp Dışı Sebepler:
- Yaşlanma: Yaş ilerledikçe, kalp atış hızı doğal olarak yavaşlayabilir.
- Egzersiz: Düzenli egzersiz yapan bireylerde, dinlenme sırasındaki kalp atış hızı daha düşük olabilir.
- Tiroid Problemleri: Hipotiroidizm olarak bilinen tiroid bezinin yetersiz çalışması, düşük nabza yol açabilir.
- Uyku Apnesi: Uyku apnesi, uyku esnasında solunumun tekrar tekrar durması ve başlaması durumudur ve düşük nabızla ilişkilendirilebilir.
- Elektrolit Dengesizlikleri: Potasyum veya magnezyum gibi elektrolitlerin seviyelerindeki dengesizlikler, nabzın düşmesine sebep olabilir.
- Bazı İlaçlar: Beta blokerler ve kalsiyum kanal blokerleri gibi ilaçlar, nabzın düşük olmasına neden olabilir.
Bu bilgiler, düşük nabzın olası nedenlerini yeniden ifade etmektedir ve orijinal metnin anlamını korumaktadır.
Düşük kalp atış hızı her durumda endişe verici olmayabilir. Yaşlı bireylerde, aktif sporcular ve belirli ilaçları alan kişilerde düşük kalp atış hızı normal karşılanabilir. Fakat eğer düşük kalp atış hızı aşağıdaki semptomlarla birlikte görülüyorsa, tıbbi yardım almak önemlidir:
- Bayılma hissi veya bayılma
- Göğüs ağrısı
- Nefes almada güçlük
- Aşırı yorgunluk
- Sık baş dönmesi
- Zihinsel bulanıklık
Doktorunuz, düşük kalp atış hızınızın sebebini anlamak için fiziksel bir muayene ve çeşitli testler yapabilir. Tedavi yöntemi, sorunun kökenine göre farklılık gösterecektir.
Yüksek nabız neden olur?
Yüksek kalp atış hızı, yani hızlı nabız, kalbin kasılmasıyla damarlara pompalanan kanın damarlardaki genişleme ve daralmaları daha sık yapması anlamına gelir. Bu durumun birçok nedeni olabilir; kalp yetmezliği, tifo, tiroid hastalıkları, guatr gibi çeşitli sağlık sorunları nabzın hızlanmasına yol açabilir. Ayrıca, vücuttaki kanamalar da dokuların yeterince oksijen alabilmesi için kalbin daha hızlı çalışmasını gerektirebilir. Ancak, kan kaybı fazla olduğunda, dolaşımdaki kan miktarı azaldığı için nabız düşebilir ve bu durum hayati risk taşır. Yüksek ateşli enfeksiyonlar da vücut ısısındaki anormal artışlarla nabzı artırabilir.
Duygusal değişiklikler, endişe, stres, gerginlik ve ağır fiziksel aktiviteler de nabzın yükselmesine sebep olabilir. Fiziksel aktiviteler sonrası nabız genellikle normal seviyesine döner, hastalık veya ilaç kullanımı bittiğinde de nabız normal ritmine geri döner. Ancak, nabız sürekli olarak dakikada 90 ve üzerindeyse, bu kalp için yüksek risk oluşturabilir ve araştırılması gereken bir durumdur. Düzenli egzersiz yapmak, zamanla nabzın dakikadaki atım sayısını düşürebilir. Örneğin, her gün yapılan bir saatlik hafif yürüyüş, dinlenme sırasındaki nabız sayınızı azaltabilir.
Normal nabız kaç olmalı?
Nabız, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişebilen ritmik ve güçlü atışlardır. Her ne kadar kişiye özel normal değerler olsa da, genel olarak belirli bir aralıkta olmalıdır. Sağlıklı yetişkinlerde, kalp atış hızının dakikada 60 ile 100 arasında olması beklenir. Düzenli olarak spor yapanlarda bu oran 45 ile 60 arasına düşebilir. Dinlenme sırasında kalp atış hızınız ne kadar düşükse, bu genellikle o kadar iyidir, çünkü yüksek nabız, felç ve kalp krizi gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Eğer kalp atış hızınız dakikada 50-70 arasında ise bu çok iyidir, 70-85 arasında ise normal, 85 üzerinde ise yüksek kabul edilir. Dinlenme anında bile nabzınızı düzenli olarak kontrol etmek, herhangi bir anormallik fark ettiğinizde doktora danışmanız açısından önemlidir. Eğer kalp atış hızınızı etkileyebilecek bir faktör yokken nabzınız düşükse ve halsizlik, baş dönmesi, bayılma gibi belirtiler varsa, acilen doktora başvurmalısınız.
Yüksek nabız da göz ardı edilmemelidir; genellikle fiziksel ya da duygusal değişiklikler sonucu artar ve bir süre sonra normale döner. Ancak, dinlenme halindeyken bile nabız sürekli yüksekse, bunun nedenini araştırmak ve önlem almak önemlidir. Sigara içmek ve anemi gibi durumlar da nabzı artırabilir. Sigarayı bıraktıktan altı ay sonra nabzınızın düşmesi beklenen ve sağlıklı bir gelişmedir.
Nabız nasıl ölçülür?
Nabız ölçümü yapmadan önce rahat ve dinlenmiş olmak önemlidir. Gün boyunca düzenli aralıklarla nabız ölçmek, ortalama bir değer elde etmek için yararlıdır. Kalp atış hızınızı ölçmek için, boyun bölgesindeki gırtlak çevresinde bulunan atardamarlardan birine üç parmağınızı yerleştirerek basınç uygulayın. Atışları hissettiğinizde, bir kronometre kullanarak 60 saniye süresince kalp atışlarınızı sayın. Bu, o anki nabız sayınızı belirlemenize yardımcı olacaktır.
Eğer sonuç dakikada 60-80 atış arasında ise, bu ideal bir nabız sayısı olarak kabul edilir. Alternatif bir yöntem olarak, el bileğinizin baş parmağının arkasında bulunan bölgeye diğer elinizin üç parmağıyla basınç uygulayarak da ölçüm yapabilirsiniz. Ayrıca, tansiyon ölçer gibi kolay kullanımlı aletlerle de nabız ölçümü gerçekleştirebilirsiniz. Üç yöntemde de, kalp atışlarınızın düzenli ve güçlü bir ritimde olduğundan emin olmalısınız.
Eğer düzensiz veya anormal atışlar fark ederseniz, bir doktora başvurmanız önerilir. Ritim bozukluğu tanısı almış kişilerde, nabız doğrudan kalpten dinlenerek daha doğru bir şekilde ölçülmelidir. Düzenli aralıklarla nabız kontrolü yapmak, birçok hastalığın erken teşhisinde önemli bir rol oynar.
Yaşa göre nabız hızı nasıl olmalı?
Nabız, her yaşta düzenli ve ritmik olmalıdır. Fiziksel aktivite sonrası nabız artabilir, bu yüzden dinlenme sonrası ölçüm yapılması önerilir. Cinsiyet ve yaşa göre nabız değerleri değişebilir; erkeklerde genellikle kadınlardan 7-8 atım daha yüksek olabilir. Yetişkinler için ideal nabız ortalama 80’dir, ancak bu yaşa göre farklılık gösterebilir. Sağlıklı bir yaşam sürdürebilmek için düzenli sağlık kontrolleri önemlidir. Aşırı kilo da nabız üzerinde etkili olabilir ve obezite cerrahisi geçirenlerde nabız değişiklikleri görülebilir. Mide balonu gibi tedaviler, diyabet ve hipertansiyon gibi nabız düzensizliklerine yardımcı olabilir.
Yaş gruplarına göre ideal nabız değerleri şu şekildedir:
Yenidoğanlar: Alt değer 70, üst değer 190, ortalama 125.
1-11 Ay: Alt değer 80, üst değer 160, ortalama 120.
12 Ay-2 Yaş: Alt değer 80, üst değer 130, ortalama 110.
2-4 Yaş: Alt değer 80, üst değer 120, ortalama 100.
4-6 Yaş: Alt değer 75, üst değer 115, ortalama 100.
6-8 Yaş: Alt değer 70, üst değer 110, ortalama 90.
8-10 Yaş: Alt değer 70, üst değer 110, ortalama 90.
10-12 Yaş (Kız): Alt değer 70, üst değer 110, ortalama 90.
10-12 Yaş (Erkek): Alt değer 65, üst değer 105, ortalama 85.
12-14 Yaş (Kız): Alt değer 65, üst değer 105, ortalama 85.
12-14 Yaş (Erkek): Alt değer 60, üst değer 100, ortalama 80.
14-16 Yaş (Kız): Alt değer 60, üst değer 100, ortalama 80.
14-16 Yaş (Erkek): Alt değer 55, üst değer 95, ortalama 75.
16-18 Yaş (Kız): Alt değer 55, üst değer 95, ortalama 75.
16-18 Yaş (Erkek): Alt değer 50, üst değer 90, ortalama 70.
18 Yaş ve Üzeri: Alt değer 60, üst değer 100, ortalama 80.
Sağlığınız için düzenli kontrollerin önemini unutmayın ve kilo yönetimine dikkat edin.
